Ceza hukuku, toplum düzenini korumak, suç işleyenleri cezalandırmak ve suç işlenmesini önlemek amacıyla düzenlenen bir hukuk dalıdır. Ceza hukuku, suç ve ceza kavramlarını, suç işlenmesi durumunda uygulanacak yaptırımları ve ceza muhakemesi sürecini düzenler. Bu hukuk dalı, toplumun güvenliğini ve düzenini sağlamak için önemlidir.
Yasallık ilkesi, ceza hukukunda suç ve cezanın kanunda önceden belirlenmiş olması gerektiğini ifade eder. Suç ve cezaların belirlenmesinde geriye yürüme (retroaktif) ilkesine aykırı olmamalıdır. Yasallık ilkesi, hukuk devletinin temel prensiplerinden biridir.
Suçsuzluk karinesi, kişilerin suçsuz oldukları kanıtlanana kadar suçlu sayılmamaları ilkesidir. Ceza hukukunda suçluluğun kanıtlanması için şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillere ihtiyaç vardır. Suçsuzluk karinesi, masumiyet karinesi olarak da bilinir.
İdare adaleti ilkesi, ceza hukukunda adil yargılanma hakkını ve adil bir yargılama sürecini ifade eder. Herkesin adil bir yargılama süreci geçirmesi, savunma hakkının korunması ve hakim kararlarının tarafsızlık ilkesine uygun olması idare adaleti ilkesinin temelini oluşturur.
Suç, kanunlar tarafından yasaklanmış olan ve cezalandırılmayı gerektiren bir davranıştır. Suçlar, kişilere, mülkiyete veya topluma karşı işlenebilir ve cezai yaptırımlarla karşılanır.
Ceza, bir suçun işlenmesi halinde uygulanan yaptırımdır. Ceza, suçun türüne, ciddiyetine ve hukuki düzenlemelere göre değişiklik gösterebilir. Ceza, genellikle hapis cezası, para cezası, hapis ve para cezasının birlikte uygulanması gibi şekillerde olabilir.
Hapis cezası, bir suçun işlenmesi durumunda kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasıdır. Hapis cezası, suçun ciddiyetine ve mahkeme kararına bağlı olarak belirlenir.
Kararlaştırılmış suçlar, kanunlar tarafından önceden belirlenmiş olan ve cezalandırılan suçlardır. Cinayet, hırsızlık, dolandırıcılık gibi suçlar kararlaştırılmış suçlara örnektir.
Belirlenmemiş suçlar, kanunlar tarafından önceden belirlenmemiş olan ancak hukuka aykırı kabul edilen davranışlardır. Bu tür suçlar, genellikle toplumun genel ahlak ve adalete aykırı olan davranışları kapsar.
Ceza hukukunda hukuki ihtilaflar, suç işlendiği iddia edilen kişinin adil bir şekilde yargılanması sürecinde ortaya çıkar. Hukuki ihtilaflar genellikle mahkeme yoluyla çözülür. Savcılık, avukatlar, hukuk müşavirleri ve hakimler, ceza hukukundaki hukuki ihtilafların çözümünde rol oynarlar.
Ceza hukukuna başvurulması gereken durumlar, suç işlendiği iddia edilen kişilerin yargılanması ve cezalandırılması gerektiğinde ortaya çıkar. Cinayet, hırsızlık, dolandırıcılık gibi suçlar işlendiğinde, mağdurlar veya devlet ceza hukuku yoluyla suçluların adalet önünde hesap vermelerini sağlamak için mahkemelere başvurabilirler.